-
در این مطلب می‌خوانید:
بررسی و نقد کتاب تکههایی از یک کل منسجم
کتاب تکه هایی از کل منسجم، از آن دسته کتابهای پُرتیراژی است که در زمانی کوتاه به چاپ‌های بعدی رسید. اینکه چه عواملی سببساز این قضیه شد، جای گفتگو دارد؛ از جمله استفاده هوشمندانه از فضای مجازی و پلتفرمهای پُرمخاطب مثل اینستاگرام که پونه مقیمی، نویسندۀ کتاب، بخشهایی از کتاب را ابتدا در صفحه اینستاگرامش منتشر کرده بود.
از طرف دیگر در دورانی به سر میبریم که هر روز کتابهای زرد بیشتری در حال و هوای روان‌شناسانه چاپ می‌شوند. گرچه این طیف از کتاب‌ها در ابتدا مخاطبان بسیاری جذب کردند اما به مرور گرایش شدید آنها به مثبتاندیشی کاذب و سمّی باعث روی‌گردانی بسیاری از مخاطبان شد. همان چیزی که در کتاب تکههایی از یک کل منسجم با آن مواجه نمیشویم و با فضایی کاملاً واقعبینانه ملاقات می‌کنیم. در این فضا می‌آموزیم که در زندگی در نهایت از دردها گریزی نیست. در این کتاب با نوعی به اصطلاح «روانشناسی به زبان ساده» روبهرو هستیم؛ اما این دال بر غیرتخصصی و زرد بودن کتاب نمیشود.
از جذابیتهای دیگر کتاب این است که گرچه کتابی غیرداستانی است اما قصه در سرتاسر آن جاری است و کیست که راز تأثیرگذاری قصهها را نداند؟ در واقع نویسنده که روانشناس نیز است، تجربه‌های خود از برخورد با بیماران و موقعیتهای حرفهای‌اش را در قالب داستانهایی با زبانی صمیمی و لحنی ساده میآورد که بر مدار خودشناسی می‌گردند.
خلاصه کتاب تکههایی از یک کل منسجم
کتاب تکههایی از یک کل منسجم، 9 فصل دارد و از کنار هم قرارگیری یادداشتهایی کوتاه شکل گرفته است. همین موضوع یکی دیگر از عوامل موفقیت این کتاب در جذب مخاطب بوده است؛ مخاطبی که چه خوب چه بد، در عصر حاضر به خواندن یادداشتهای کوتاه و ای بسا کپشنخوانی حول محور یک موضوع در شبکههای اجتماعی عادت دارد و به راحتی با چنین متنهایی ارتباط برقرار میکند.
کتاب با واقعیتهای زندگی آغاز میکند. در مسیر خود به رابطه با دیگری و چالشهای آن از جمله مسئلهٔ صمیمیت میپردازد و در نهایت به مفهوم تنهایی میرسد؛ یگانه مفهومی که چه بخواهیم چه نخواهیم، همۀ ما با آن در زندگی آشنا میشویم. موضوع اصلی کتاب شناخت خود است؛ یعنی با واقعنگری خود را بشناسید، خود را بپذیرید و سپس به آرامش در زندگی برسید.
از نام خود کتاب نیز میتوانیم برداشتهای گوناگونی کنیم. تفسیر از همه ملموستر، همراه شدن با تکههایی از متنهایی کوتاه حول خودشناسی است که در پایان قرار است کلّی منسجم را بسازند و ما نیز با خواندن آنها در این مسیر، سیر و سفر کرده و البته که بپذیریم زندگی هرگز قرار نیست دقیقاً مطابق با نقشهها و خواستههای ما پیش برود و این ماییم که باید تکهتکه همچون پازلی به آن معنا ببخشیم.
بیشتر بخوانید: پرفروش‌ترین کتابهای روانشناسی و انگیزشی نیویورک تایمز
پونه مقیمی؛ نویسندۀ روانشناس
پونه مقیمی، نویسندۀ کتاب تکههایی از یک کل منسجم، یک روانشناس و دانشآموختۀ روانشناسی بالینی است. او همپای اشتغال به مشاوره، همۀ این سالها به نویسندگی نیز پرداخته است. پونه مقیمی که متولد 1361 است، در این سالها به‌عنوان یک رواندرمانگر جوان و بهروز در میان جوانان بسیار مجبوبیت پیدا کرد و به‌عنوان یک نویسنده نیز، از جمله نویسندگان جوانی است که توانسته در عصر اینترنت با آغوشی باز از فناوری‌های جدید مانند شبکههای اجتماعی استقبال کند و مخاطبان خاص خود را بیابد و با آنها حتی وارد گفتوگو شود.
پونه مقیمی در فضای مجازی
آغوش باز او به روی فضای مجازی و پلتفرمها، از جمله همین شیوۀ بلاگ کردن کتابهایش و انتشار اولیه آنها در اینستاگرام، باعث شده در زمینههایی که به فعالیت میپردازد به شهرت بسیاری دست یابد، چنانکه پیج اینستاگرام او بیش از سیصدهزار نفر فالوئر دارد. از طرف دیگر حضور در همین فضاها و برخورد با مخاطب عام، با تأکید او به پذیرش خود و فرار نکردن از تنهایی و زخمهای زندگی است که شهرت او را از سایر به اصطلاح روانشناسان زرد و سلبریتیهای این حوزه متمایز میکند. او در بایوی اینستاگرامش نوشته است: «زخمهایم را دوست دارم، آنها شاهدان اصلیام هستند که چطور شجاعانه زندگی کردم.»
تنها بودن نقص نیست!
شعار اصلی او در نوشته‌هایش و در فعالیت فضای مجازی این است: «تنها بودن نقص نیست»؛ شعاری که در پس آن بینشی است برای پذیرش خود، مقولهای که در کتاب تکههایی از یک کل منسجم نیز به آن پرداخته میشود. در همین راستا به نظر میرسد بخش عمدهای از مخاطبان او در فضای مجازی و کتاب او، زنان جوان هستند؛ زنان جوانی که برای پذیرش خود، استقلال و خودباوری چندان آموزشی ندیدهاند. جالب است که بدانید بسیاری از کسانی که برای کتاب تکههایی از یک کل منسجم در سایت گودریدز نظر خود را نوشته‌اند، زنان هستند. برای مثال هستی در گودریدز نوشته است:
«تکههایی از یک کل منسجم کتاب بسیار مفیدی است که به مخاطبانش کمک میکند دنیای درون خود را بهتر بشناسند و برای آن ارزش قائل باشند. نویسنده بسیاری از توهم‌های رایج دربارۀ روابط انسانی را مردود اعلام میکند و از مخاطبش می‌خواهد جهان خود را بر پایهٔ حضور خودش بنا کند نه بر پایهٔ حضور شخصی دیگر. و به این شکل با دست یافتن به این بی‌نیازی، با کنار آمدن با خویشتن خود و با درک کردن و بهره گرفتن از تنهایی، می‌توان روابط سالم‌تری را پایه‌ریزی کرد، روابطی که دیگر رنگ احتیاج ندارند و با فرو ریختن‌شان جهانمان از حرکت باز نمی‌ایستد و از هم فرو نمی‌پاشد. چرا که دیگر مهمترین عضو جهانمان خودمان هستیم نه کسی دیگر. به نظرم خواندن این کتاب برای زنان واجب‌تر از مردان است چرا که معمولاً مردان در رابطه به مراتب خودشان را بیشتر از دیگری دوست دارند، اما زنان اغلب در عشق غرق می‌شوند و به هر فداکاری‌ای دست می‌زنند تا یارشان را راضی نگه دارند. شخصاً احساس میکنم بعد از خواندن این کتاب از خودگذشتگی‌های بیجا را کنار خواهم گذاشت، اندکی بیشتر خودم را دوست خواهم داشت و در عین حال در برابر خطاهای اطرافیانم، کمتر سختگیری خواهم کرد.»
بیشتر بخوانید: پرفروش ترین کتاب های روانشناسی را بشناسید
جملاتی از کتاب تکه هایی از یک کل منسجم
پیشگفتار هر کتابی، بخشی از شناسنامه کتاب است که ما را با هویت آن آشنا میکند. میخوانیم: «این کتاب برای افرادی نوشته شده است که می‌خواهند با تعمق بیشتری به دنیای درونی خود نزدیک شوند و با بخشهایی از دنیای ناشناخته روانشان آشنا شوند. مطمئناً برای واکاوی دقیق به کمک یک متخصص احتیاج است و این کتاب حکم درمان را ندارد و مطالب آن با زبان ساده همراه با پایه‌های علم روانکاوی نوشته شده است.»
نام کتاب اشاره‌ای است به کل آن چیزی که نویسنده می‌کوشد بیان کند. وی می‌نویسد: «شاید زندگی پیدا کردن بخشهایی از خودمان در تکه‌تکه‌هایی از یک کُلِ منسجم است.
پیدا کردنی که به اندازۀ یک عمر طول می‌کشد. و تکههایی که همه‌جا حضور دارند و فقط کافی است ما در مسیرشان قرار بگیریم، آن وقت اگر هشیار باشیم، شاید بخشهایی از خودمان را ببینیم. بخشهایی از خودمان را در رابطه‌ها و در آدم‌هایی که تجربه می‌کنیم، در موقعیت‌هایی که قرار می‌گیریم، در فیلم‌هایی که می‌بینیم، در تاریخی که مرور می‌کنیم و حتی در کوچه‌ای که هیچ عابری ندارد و باد درخت‌هایش را بدون حضورِ تماشاچیان نوازش میکند.»
در بخش نقد کتاب تکههایی از یک کل منسجم گفتیم که در این کتاب از مثبتاندیشیهای سمّی و بیمنطق خبری نیست. مثبتاندیشیهایی که ما را از چالهای به چاهی دیگر رهسپار میکند؛ در همین راستا در بخشی از کتاب میخوانیم: «ما برای قبول اینکه باید با بعضی آدم‌ها، موقعیت‌ها و شرایط خداحافظی کنیم، به زمان احتیاج داریم. زمان باید بگذرد. ذهن ما باید هزاران داستان متقاعدکننده بسازد تا آرام‌آرام به لحظۀ خداحافظی نزدیک شویم. به‌هرحال چه تصمیم بگیریم چه همچنان خودمان را معلق نگه داریم، لحظه‌های خداحافظی فرا می‌رسند. امروز اگر نه، چند سال دیگر. حقیقت این است که فرار کردن به ما کمکی نمیکند. در خداحافظی‌ها، دردی وجود دارد، دردی پنهان، اصلاً مگر میشود خداحافظی دردناک نباشد؟ اگر خیلی وقت است که متوجه شده‌ایم به خداحافظی خاصی نزدیک شده‌ایم بهتر است خودمان را گول نزنیم. بهتر است درد را به رنج تبدیل نکنیم.»
کتابهای پونه مقیمی
تاکنون تنها کتاب منتشر شده از پونه مقیمی، کتاب تکه هایی از یک کل منسجم است، اما همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، او به نویسندگی آنلاین و تولید متن در فضای مجازی میپردازد. او بلاگری است که با پیوند روانشناسی و قصهگویی تولید محتوا میکند و این موضوع برای کسانی که می‌خواهند از او بیشتر بخوانند، خبر خوبی است. جهت خرید کتاب روانشناسی به دسته‌بندی کتاب روانشناسی بوک لند مراجعه کنید.
نظرات کاربران